Blatter və Platini aranı qarışdırdı. Qətərdə DÇ keçirilməsi sual altında

Qətərdə hazırlığı bir çox qalmaqallarla müşayiət olunan Dünya Çempionatının başlamasına sayılı günlər qalıb. Görünürdü ki, artıq hamı sakitləşib, lakin Beynəlxalq Futbol Federasiyasının (FİFA) keçmiş prezidenti Yozef Blatter turnirin başlaması ərəfəsində turnirin keçirilməsini səhv adlandıraraq, yenidən odun üstünə yağ tökmək qərarına gəlib. Qətərdə keçirilən dünya çempionatı. O, bu qərarın necə qəbul edildiyinin indiyədək məlum olmayan təfərrüatlarından da danışıb. "FİFA-nın keçmiş rəhbəri İsveçrənin “Tages-Anzeiger” nəşrinə rezonanslı müsahibə verib və sitatları dərhal bütün dünya mediasına səpələnib. Söhbətin əsas mövzusu Blatterin bir çox maraqlı şeylər danışdığı Qətərdə keçirilən Dünya çempionatı olub. Belə ki, funksionerin fikrincə, "turnirin bu Yaxın Şərq ölkəsində keçirilməsi qərarı yanlış olub. Futbol və Dünya çempionatı bu ölkə üçün çox böyükdür. Bu seçimə görə məsuliyyət daşıyıram, çünki o zaman FİFA prezidenti olmuşam. Amma tarixi dəyişmək olmaz".Bundan əlavə, Blatter ilkin olaraq turniri ABŞ-a vermək istədiklərini bildirib. FİFA-nın fikrincə, Rusiyadan sonra Dünya çempionatının Amerikada keçirilməsi "iki siyasi rəqib arasında sülh jesti" olmalı idi. İndi bu ideyanın mənasız olduğu aydındır, lakin 2010-cu ildə Blatterə yaxşı ideya kimi görünürdü və o, Avropa Futbol Assosiasiyaları İttifaqının (UEFA) o vaxtkı rəhbəri Mişel Platinini buna inandıra bilib. Bu təşkilat FİFA-nı təşkil edən bütün konfederasiyalar arasında ən güclüsüdür, ona görə də avropalıların dəstəyi dünya futbolunda həlledici qərarların qəbulunu xeyli asanlaşdıra bilərdi.
Lakin səsvermə ərəfəsində o vaxt Fransa prezidenti postunu tutan Nikola Sarkozi Platinini  dəvət edərək UEFA rəhbərindən Qətərin Dünya çempionatının ev sahibi  seçilməsinə töhfə verməsini xahiş edib. . Blatterin sözlərinə görə, həmkarı onunla razılaşmalarını dərhal unudub və ölkənin birinci şəxsinin sifarişini yerinə yetirməyə tələsib. Nəticədə Qətərin ərizəsinin təsdiqlənməsində həlledici rol oynayan UEFA-nın dəstəyi olub. Qalmaqallı müsahibəsində isveçrəli funksioner Sarkozinin Qətər "sevgisinin"  səbəblərindən də danışıb. Blatterin sözlərinə görə, Fransa prezidenti Platini ilə görüşdən əvvəl Yaxın Şərq dövlətinin vəliəhdi ilə çox səmərəli nahar edib.Təbii ki, söhbət puldan gedirdi. Altı ay sonra Qətər fransızlardan 14,6 milyard dollara qırıcı təyyarələr aldı.Blatterin açıqlamaları yalnız 2018-ci ildə dərc olunan "Football Leaks" araşdırmasının təsdiqi idi. Hətta o zaman Fransa və Qətər korrupsiya sxemi təşkil etməkdə təqsirli bilinsə də, söhbət döyüşçülərdən yox, daha çox futboldan gedirdi. İddia olunurdu ki, tətbiqin təbliğatına kömək etmək müqabilində fransızlar Qətər şeyxlərini o vaxt PSJ-ni satıblar və onlara "BeIN Sports" idman kanalını açmağa icazə veriblər ki, buna görə də  onlara  oyunları yayımlamaq hüququ üçün dərhal 90 milyon avro ayırılıb. 
Blatterin niyə məhz Dünya çempionatının startı ərəfəsində keçmişi qarışdırmaq qərarına gəldiyini söyləmək çətindir. Ola bilsin ki, o, kiminsə sifarişi üzərində işləyir. Hər halda, nə onun, nə də Platininin itirəcəyi heç nə yoxdur. 2015-ci ildə hər ikisi korrupsiya və çirkli pulların yuyulması iddialarına görə səkkiz il futbol fəaliyyətindən uzaqlaşdırılıb və bu müddət yaxınlarda  bitsə də, hər ikisini yenidən futbolda hansısa ciddi vəzifədə təsəvvür etmək mümkün deyil.
Blatterin artıq 86 yaşı var. Platininin də reputasiyas ciddi şəkildə ləkələnib. Platini isə hələ də Blatterin açıqlamalarına reaksiya verməyib. Blatterin müsahibəsindən sonra Platiniyə qarşı yeni intizam, bəlkə də cinayət işi açılıb-açılmayacağı da çox maraqlıdır. Düzdür, dünya çempionatına ev sahibliyi hüququnu Qətərdən almaq çətin ki, mümkün olsun. Noyabrın 20-nə planlaşdırılan turnirin başlamasına çox az vaxt qalıb. Qətərin dünya çempionatına hazırlaşmasında əsas problemlərdən biri stadionları və digər zəruri infrastrukturu tikən işçilərin hüquqlarına hörmət edilməməsi olub. Ölkə heç vaxt bu miqyasda tədbirlər təşkil etməyib, ona görə də onu demək olar ki, sıfırdan qurmaq lazım gəlib. Bunun üçün hakimiyyət orqanları əsasən Cənub-Şərqi Asiyadan iki milyona yaxın işçi cəlb edib. Turnirə hazırlığın 12 ili ərzində hüquq müdafiəçiləri qeyri-insani iş şəraiti elan edərək həyəcan təbili çaldılar və "Amnesty İnternational" təşkilatının bu ilin martında dərc olunmuş hesabatı ən dolğun hesabat oldu. İşçi maaşlarının tez-tez gecikdirildiyi və ya ümumiyyətlə verilmədiyi, gündə 12-14 saat işləməyə məcbur edildiyi, istirahət günləri verilmədiyi, həmçinin bu cür dözülməz iş şəraitinə razı olmayanlara fiziki xəsarət yetirməklə hədələndiyi və ya ümumiyyətlə maaş verilmədiyi aydınlaşdırıldı. Bundan əlavə, "The Guardian" qəzeti 2021-ci ildə Qətərdəki Dünya çempionatının tikinti sahələrində birbaşa ölən 6,7 min işçidən bəhs edən araşdırma dərc edib. Əsas səbəblər elektrik şoku və hündürlükdən yıxılmadır. Yaxın Şərq ölkəsinin hakimiyyəti bütün ittihamları qəti şəkildə rədd edir, və Qərbin onların reputasiyasını qəsdən ləkələməyə çalışmaqda ittiham edir.
"Biz lap əvvəldən idman obyektlərinin tikintisi ilə vicdanla məşğul olmuşuq və istənilən tənqidi diqqətlə dinləmişik. Hətta hiss etdik ki, bəzi tənqidlər Qətərə 2022-ci il Dünya çempionatına hazırlaşmağa kömək etmək üçün müsbət və faydalı olub. Ancaq tezliklə bizə məlum oldu ki, kampaniya davam edir, genişlənir və qondarma tənqidçilər tərəfindən təşkil edilmiş saxtakarlıqların bütün seriyasını əhatə edir. Ona görə də biz Qərbin xoş niyyətini şübhə altına aldıq"- deyə, Qətər əmiri Şeyx Təmim bin Həməd Al Sani bildirib.
Dünya ictimaiyyətini narahat edən ikinci problem Qətərdə cinsi azlıqların hüquqlarına riayət olunmasıdır. Daha doğrusu, Qətərlilərin özlərinin bununla bağlı heç bir problemi yoxdur, yerli qanunlara görə, orada eynicinsli sevginin təzahürlərini nümayiş etdirmək üçün uzun müddət dəmir barmaqlıqlar arxasında qalmaq olar. Oktyabr ayında ölkə hakimiyyəti söz vermişdi ki, homoseksual fanatların əl-ələ tutmasına və hətta göy qurşağı bayraqları nümayiş etdirməsinə icazə verəcəklər, lakin çoxları Qətərlilərin səbrinə inanmır və yerli hüquq-mühafizə orqanlarının humanistlik səviyyəsini yoxlamağı məsləhət görmür.
Əsas başqa bir məsələ isə stadionlarda pivə satışıdır. Qətər şəriətlə yaşayan tamamilə içkidən uzaq bir ölkədir və ilk vaxtlar Dünya çempionatı üçün belə prinsiplərdən imtina etmək fikrində deyildilər. Lakin onlar FİFA ilə uzunmüddətli müqaviləsi olan  tanınmış pivə şirkətinin təzyiqinə tab gətirə bilmədilər. Beləliklə, Dünya Kubokunda hələ də "köpüklü içki" olacaq. Düzdür, bir sıra şərtlərlə. Çoxsaylı azarkeşlər üçün sərinləşdirici içki matçın başlamasına üç saat qalmış və bitdikdən bir saat sonra stadionlara bitişik ərazilərdə satılacaq. Birbaşa arenalardakı bufetlər alkoqolsuz olacaq, ona görə də azarkeşlər pivəni yalnız özləri ilə tribunalara gətirə biləcək. Rusiyada tam "quru qanun" hələ də stadionlarda tətbiq olunur, lakin dörd il əvvəl, Dünya Kuboku zamanı azarkeşlər matçları izləyərkən birbaşa pivədən həzz ala bilirdi.